Ảnh hưởng thuế quan Trump: Muji gần như không thiệt hại, Uniqlo lại lao đao
"Khả năng nhiều doanh nghiệp phá sản"
Cửa hàng Muji tại Manhattan
(Phần 1/2) Trong khi giới chức chính trị Nhật Bản đang vật lộn với "thảm họa quốc gia", nền kinh tế Nhật Bản đang bị tàn phá bởi "cú sốc thuế quan". Tác động này được thể hiện rõ nhất qua sự biến động mạnh của thị trường chứng khoán, nhưng thực tế lại khó nắm bắt hơn. Vậy, rốt cuộc những doanh nghiệp và mặt hàng nào sẽ thực sự bị ảnh hưởng? Xem ảnh: Danh sách các doanh nghiệp chịu ảnh hưởng nặng nề từ thuế quan Trump
"Về tác động đến nền kinh tế Nhật Bản, trước hết là các ngành công nghiệp xuất khẩu sẽ bị ảnh hưởng", ông Nagamine Toshihiro, Chuyên gia kinh tế trưởng tại Viện Nghiên cứu Kinh tế Dai-ichi Life, chỉ ra.
"Do ảnh hưởng của thuế quan tương hỗ, xuất khẩu sang Mỹ sẽ trở nên khó khăn hơn, dẫn đến tác động tiêu cực đến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp, chủ yếu trong lĩnh vực sản xuất, bán buôn và dịch vụ. Điều này cũng sẽ gây ảnh hưởng xấu đến việc làm và thu nhập, dẫn đến việc tuyển dụng bị hạn chế, thất nghiệp gia tăng, và trong trường hợp xấu nhất, thậm chí là phá sản doanh nghiệp."
"Khả năng Nhật Bản rơi vào suy thoái"
Điều đáng lo ngại nhất là các nhà sản xuất ô tô, những người đã trở thành mục tiêu của mức thuế bổ sung mà chính quyền Trump áp dụng từ ngày 3 tháng này.
Từ Toyota, Honda, Nissan, Mazda đến Subaru, các hãng xe này tạo ra khoảng 5,5 triệu việc làm trong nước.
Với số lượng lớn các công ty liên quan đến các nhà sản xuất này, ông Nagamine tiếp tục:
"Ngành công nghiệp ô tô có quy mô rất lớn, vì vậy nó sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến các ngành công nghiệp phụ trợ như phụ tùng ô tô, thép, kính, linh kiện điện tử, bán buôn, bán lẻ, dịch vụ doanh nghiệp, vận tải, v.v... Hơn nữa, thông qua chuỗi cung ứng, tác động này sẽ lan rộng đến các ngành công nghiệp khác, ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế trong nước. Tùy thuộc vào tình hình, Nhật Bản có thể rơi vào suy thoái. Và điều này sẽ ảnh hưởng đến bầu không khí tăng lương trong đàm phán lương năm sau."
Vậy, ngoài ngành ô tô, những ngành nào khác sẽ bị ảnh hưởng?
Thương hiệu nổi tiếng cũng đã bị ảnh hưởng
Theo thống kê thương mại của Bộ Tài chính (năm 2024), tổng giá trị xuất khẩu của Nhật Bản sang Mỹ lên tới 21.294,7 tỷ Yên. Hàng xuất khẩu đứng đầu là ô tô, tiếp theo là phụ tùng ô tô, động cơ (hạng 3), máy móc xây dựng và khai thác mỏ (hạng 4), thiết bị khoa học và quang học như máy ảnh, ống kính (hạng 5).
Đây đều là những sản phẩm công nghiệp tiêu biểu của Nhật Bản, nhưng ngay cả "thương hiệu nổi tiếng" đó cũng đã bắt đầu bị ảnh hưởng.
Từ ngày 9 tháng này, việc đặt trước máy chơi game thế hệ mới "Nintendo Switch 2" tại Mỹ dự kiến sẽ bắt đầu, nhưng đã bị hoãn lại đột ngột. Thông báo này được đưa ra bởi công ty con tại Mỹ của Nintendo (Kyoto, Kyoto).
Một phóng viên kinh tế giải thích:
"Tại cửa hàng trực tiếp của Nintendo ở New York, bạn có thể mua các sản phẩm chủ lực như máy chơi game và đồ chơi nhân vật. Các sản phẩm này được sản xuất tại Trung Quốc, Việt Nam và Campuchia, vì vậy tất nhiên chúng sẽ bị ảnh hưởng bởi thuế quan."
Khi được hỏi, phía Nintendo cho biết:
"Việc hoãn lại việc đặt trước tại Mỹ là sự thật, nhằm đánh giá ảnh hưởng của thuế quan. Chúng tôi không thể cung cấp thêm thông tin nào khác."
Uniqlo, chuỗi cửa hàng mở rộng thuận lợi
Một công ty Nhật Bản khác có cửa hàng tại New York, được nhiều người dân New York ưa chuộng, là Uniqlo.
Theo trang web chính thức của Fast Retailing, công ty mẹ của Uniqlo, hiện có 71 cửa hàng tại Mỹ (tính đến ngày 31 tháng 3 năm 2025), từ cửa hàng flagship ở SoHo, New York đến Disney Springs ở Florida.
Một nhà báo chuyên về thời trang cho biết:
"Tại châu Âu và Mỹ, các thương hiệu thời trang giá rẻ, hay còn gọi là "thời trang nhanh", liên tục phá sản và tái cấu trúc. Trong bối cảnh đó, Uniqlo, thâm nhập thị trường Mỹ 20 năm trước, đã thu hút được người tiêu dùng Mỹ bằng thiết kế đơn giản và tính năng vượt trội, và đã mở rộng chuỗi cửa hàng thuận lợi."
"Sự thành công tại Mỹ là động lực thúc đẩy sự phát triển của Uniqlo"
Ban đầu, phần lớn sản phẩm được sản xuất tại Trung Quốc, nhưng khi thuế quan đối với Trung Quốc được chính quyền Trump tăng cường trong nhiệm kỳ đầu tiên,
"Để giảm thiểu tác động của thuế quan, Uniqlo đã phân tán cơ sở sản xuất sang các nước Đông Nam Á như Việt Nam, nhưng lần này là thuế quan tương hỗ. Chính quyền Trump cũng áp dụng thuế quan 46% đối với Việt Nam, vì vậy không thể tránh khỏi tác động. Sự thành công tại Mỹ được coi là động lực thúc đẩy sự phát triển của Uniqlo, nên tương lai của Uniqlo đang bị đe dọa." (Nhà báo trên)
Thật là khó khăn chồng chất khó khăn. Khi được hỏi, phía Fast Retailing cho biết:
"Chúng tôi đã nắm bắt được thông tin về thuế quan và hiện đang xác minh chi tiết trong công ty."
"Chúng tôi cho rằng tác động toàn cầu là thấp"
Tại New York, nơi Nintendo và Uniqlo đã thâm nhập, Muji cũng có 3 cửa hàng, kinh doanh cả quần áo và đồ dùng gia đình. Tại thị trường quốc tế, thương hiệu được biết đến với tên gọi "MUJI". Vì phần lớn sản phẩm được sản xuất tại Trung Quốc và Đông Nam Á, nên không thể tránh khỏi ảnh hưởng của thuế quan.
Nhà báo trên cho biết:
"Cân nhắc đến tác động của thuế quan đối với Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu tiên của chính quyền Trump, Muji đã ưu tiên mở rộng cửa hàng tại Trung Quốc và châu Á hơn là Mỹ. Vì vậy, xét trên quy mô toàn công ty, thiệt hại có thể không lớn."
Thực tế, khi được hỏi, phía công ty mẹ của Muji cho biết:
"Hiện tại chúng tôi có 10 cửa hàng tại Mỹ (trong tổng số 699 cửa hàng trên toàn cầu), tỷ lệ này khá thấp, vì vậy chúng tôi cho rằng tác động toàn cầu là thấp."
Tuy nhiên, không thể phủ nhận việc không thể mở rộng cửa hàng tại thị trường Mỹ đầy tiềm năng là một bất lợi.
(Phần 2/2: Cá hồi, rượu sake… thực phẩm Nhật Bản được ưa chuộng tại Mỹ, người sản xuất kêu cứu: "Vì nghĩa tình nên chúng tôi phải chấp nhận giảm giá") sẽ phỏng vấn những người sản xuất thực phẩm Nhật Bản đang ngày càng được ưa chuộng tại Mỹ. Chúng tôi sẽ giới thiệu những ý kiến chân thực về tác động của thuế quan Trump.
"Tạp chí Shinchou" số ra ngày 17 tháng 4 năm 2025