Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung: Rủi ro cho kinh tế toàn cầu
Cờ năm sao của Trung Quốc và cờ Hoa Kỳ
Thị trường tài chính toàn cầu đang rơi vào khủng hoảng. Mỹ và Trung Quốc, hai trụ cột của nền kinh tế thế giới, đã bắn phát súng hiệu lệnh cho "vòng hai của cuộc chiến thương mại" với mức thuế quan cao 34%. Theo Wall Street Journal đưa tin ngày 6, chỉ số chứng khoán Euro Stoxx 50 của châu Âu đã giảm 3,59% vào ngày 3 và tiếp tục giảm 4,6% vào ngày 4, xuống dưới 5000 điểm. Chỉ số DAX 40 của Đức giảm 4,6%, FTSE 100 của Anh giảm 4,95%, và các thị trường chứng khoán chính của châu Âu đều giảm mạnh khoảng 5%. Nhật Bản, Hàn Quốc, Việt Nam và các thị trường chứng khoán châu Á khác cũng chịu tác động từ "bom thuế quan" của Trump, giảm liên tiếp trong hai ngày 3 và 4.
Chỉ số biến động VIX của phố Wall, được gọi là "chỉ số sợ hãi", đã tăng gấp đôi từ 21,77 đầu tháng lên 45,31 vào ngày 4. "Trò chơi gà" đang chính thức bắt đầu, và đèn báo hiệu cảnh báo về khả năng nền kinh tế toàn cầu rơi vào suy thoái đang sáng lên. Giá dầu thô WTI giao tháng 4 trên sàn giao dịch hàng hóa New York đã giảm 7,4% xuống 61,99 USD/thùng vào ngày 4, mức thấp nhất kể từ tháng 4 năm 2021, thời kỳ đại dịch. Đây là ngày giảm thứ hai liên tiếp sau khi giảm 6,6% vào ngày hôm trước. Giá đồng, một chỉ báo tiên lượng kinh tế, cũng giảm 8,8% xuống 4,4 USD/thùng.
Sự bất ổn trên thị trường tài chính toàn cầu xuất phát từ lo ngại về sự gia tăng của tình trạng trì trệ kinh tế. Michael Feroli, chuyên gia kinh tế của JP Morgan, dự đoán rằng: "Thuế quan sẽ làm giảm tăng trưởng kinh tế của Mỹ trong năm nay từ 1,3% xuống -0,3%, và làm tăng số lượng người thất nghiệp lên gần 2 triệu người". Ngân hàng đầu tư Barclays của Anh cũng điều chỉnh giảm dự báo tăng trưởng kinh tế của Mỹ xuống -0,1%, trong khi UBS dự báo sự trì trệ kỹ thuật với hai quý tăng trưởng âm liên tiếp do tác động của thuế quan.
Nếu nền kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái, tác động lan rộng đến nền kinh tế toàn cầu sẽ rất lớn. Các quốc gia khác cũng sẽ phải gánh chịu những tổn thất kinh tế đáng kể. Theo Trung tâm Tài chính Quốc tế, các ngân hàng đầu tư lớn dự đoán tăng trưởng GDP của Trung Quốc sẽ giảm khoảng 2% và xuất khẩu sang Mỹ sẽ giảm khoảng 60%. Tổng cục Thống kê Việt Nam cho biết nếu xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ giảm 10% do thuế quan của Mỹ, tăng trưởng GDP có thể giảm 0,84%. JP Morgan dự đoán: "Khả năng suy thoái kinh tế toàn cầu, bao gồm cả Mỹ, sẽ tăng từ 40% lên 60%. Các biện pháp đáp trả, sự gián đoạn chuỗi cung ứng và tác động tâm lý có thể làm trầm trọng thêm tác động của cuộc chiến thương mại".
Hàn Quốc cũng đối mặt với nguy cơ tăng trưởng kinh tế năm nay thấp hơn nhiều so với dự báo của chính phủ (1,8%) và Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc (1,5%). Do phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu, Hàn Quốc có thể bị kẹp giữa cuộc đối đầu Mỹ - Trung và chịu áp lực từ nhiều phía. Wells Fargo dự đoán: "Việc áp dụng thuế quan sẽ làm giảm tăng trưởng kinh tế của Hàn Quốc 0,5 - 1,0 điểm phần trăm trong năm nay". Trong năm 2018, khi vòng đầu tiên của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung bắt đầu, chỉ số KOSPI của Hàn Quốc đã giảm mạnh 17%.
Ngày 6, Nhà Trắng tuyên bố: "Tổng thống Trump đã quyết định không áp thuế quan lên Nga để xem xét việc đàm phán ngừng bắn trong cuộc chiến tranh ở Ukraine". Cùng ngày, Chủ tịch Hội đồng Kinh tế Quốc gia Mỹ, ông Hassett, cho biết trên ABC News rằng hơn 50 quốc gia đã liên hệ với Nhà Trắng để đàm phán thương mại.