Triển lãm ảnh "Những vết sẹo chiến tranh Việt Nam" (Bảo tàng Hòa bình Quốc tế Đại học Ritsumeikan, Quận Kita, Kyoto)
Bạn có biết quốc gia nào có số lượng người lao động nước ngoài làm việc tại Nhật Bản đông nhất không?
Câu trả lời là Việt Nam. Tính đến tháng 10 năm 2024, số lượng người Việt Nam đã vượt quá 570.000 người, chiếm một phần tư tổng số lao động nước ngoài tại Nhật Bản. Vậy, ở đất nước ấy, có bao nhiêu người còn nhớ về cuộc chiến đã kết thúc cách đây 50 năm?
Việt Nam, lúc đó bị chia cắt làm hai miền Nam Bắc, đang chiến đấu giành độc lập từ ách đô hộ. Mỹ can thiệp quân sự, Chiến tranh Việt Nam bùng nổ. Số người chết đã vượt quá 3 triệu.
Ông Yasufumi Murayama (56 tuổi), một nhà báo ảnh ở Quận Sakyo, Kyoto, đã đến Việt Nam tổng cộng 58 lần trong gần 30 năm qua để đưa tin, hướng ống kính vào những vết sẹo của cuộc chiến.
Để kỷ niệm nửa thế kỷ kết thúc chiến tranh vào ngày 30 tháng 4, ông đã tổ chức triển lãm ảnh tại Bảo tàng Hòa bình Quốc tế Đại học Ritsumeikan ở Quận Kita, Kyoto.
Ngay cả sau nhiều lần đến Việt Nam, suy nghĩ của ông Murayama vẫn không thay đổi: "Một cuộc chiến đã xảy ra sẽ không bao giờ thực sự kết thúc".
Chiến tranh Việt Nam bắt đầu vào tháng 8 năm 1964 khi quân đội Mỹ, hỗ trợ miền Nam Việt Nam, dàn dựng một cuộc tấn công được cho là của quân đội miền Bắc, rồi phát động tấn công miền Bắc. Cuộc chiến toàn diện bắt đầu. Số người chết bao gồm hơn 50.000 lính Mỹ và tổng cộng hơn 3 triệu người bao gồm binh lính miền Nam, miền Bắc, quân Giải phóng và dân thường.
Phong trào phản chiến quốc tế nổ ra, và vào ngày 30 tháng 4 năm 1975, Sài Gòn (nay là Thành phố Hồ Chí Minh) sụp đổ. Chính quyền miền Nam Việt Nam tan rã và chiến tranh kết thúc.
Sổ ghi chép của ông Murayama. Ghi chú xen lẫn tiếng Việt
Ông Murayama lần đầu tiên đến thăm Việt Nam vào năm 1998, ngưỡng mộ nhiếp ảnh gia Fumiyo Ishikawa, người từng là phóng viên chiến trường trong Chiến tranh Việt Nam.
Tại Thành phố Hồ Chí Minh, nơi quân đội Mỹ từng đóng quân, có một người đàn ông bán hàng rong không che giấu khuyết tật cơ thể được cho là do ảnh hưởng của chất độc da cam. Điều đó đã gây sốc cho ông. Từ đó, ông đã gặp gỡ những người mang "vết sẹo" chiến tranh và tiếp tục bấm máy.
Ông Murayama giải thích cho khách tham quan về một người phụ nữ sống chung với vết thương từ Chiến tranh Việt Nam
Triển lãm ảnh "Những vết sẹo chiến tranh Việt Nam – 50 năm sau chiến tranh kết thúc" bắt đầu từ ngày 14 tháng 4, trưng bày 84 tác phẩm.
Có tác phẩm về một người phụ nữ không kìm được cảm xúc khi người chồng yêu quý qua đời trong cuộc tấn công bất ngờ Tết Mậu Thân của miền Bắc vào miền Nam. Bên cạnh đó, bức ảnh về một người mẹ rơi nước mắt khi nhớ lại con gái mình bị xâm hại và sát hại trong Thảm sát Mỹ Lai – vụ thảm sát dân thường quy mô lớn do quân đội Mỹ hỗ trợ miền Nam Việt Nam gây ra – cũng rất nổi bật.
Tại triển lãm, còn có ảnh chụp binh lính Hàn Quốc từng được cử đi với số lượng lớn, những người gọi là "Lai Dai Han" sinh ra từ binh lính Hàn Quốc và phụ nữ địa phương, bị phân biệt đối xử sau chiến tranh, và cựu binh Mỹ mất đồng đội.