Ảnh minh họa

Dù đã đến mùa gạo mới, cuộc khủng hoảng gạo Reiwa vẫn chưa có dấu hiệu lắng xuống. Bộ trưởng Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Koizumi đã tung gạo dự trữ ra thị trường, nhưng kết quả là giá gạo lại đang tăng trở lại. Do xu hướng tiết kiệm chi tiêu gia đình, doanh số bán "cơm hộp ăn liền" đang tăng mạnh, nhưng các nhà sản xuất dự kiến sẽ tăng giá từ tháng 10 do chi phí nguyên liệu thô tăng cao. 5 ứng cử viên đã tranh cử chức Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do, liệu họ có thể thay đổi chính sách nông nghiệp phức tạp và kém hiệu quả từ trước đến nay hay không?

Hậu quả của chính sách nông nghiệp: Cuộc khủng hoảng gạo Reiwa chưa kết thúc

Giá gạo đã bắt đầu tăng trở lại. Từ đầu tháng 9, gạo mới của năm nay đã bắt đầu xuất hiện tại các siêu thị, nhưng ở một số khu vực, giá đã lên tới khoảng 7.000 yên/5kg. Các chuyên gia am hiểu về phân phối gạo cũng có ý kiến rằng "giá gạo sẽ không quay về mức 3.500 yên mà sẽ tăng lên mức 4.000 yên".

Gạo dự trữ được tung ra khẩn cấp vẫn chưa được cung cấp như mong đợi do các vấn đề như hệ thống phân phối không đầy đủ. Ngay khi được bày bán, gạo đã nhanh chóng cháy hàng và không thể đáp ứng đủ nhu cầu. Cuộc khủng hoảng gạo Reiwa vẫn chưa có dấu hiệu kết thúc hoàn toàn. Thậm chí, tình hình còn tồi tệ hơn dự kiến.

Trong số người tiêu dùng, cảm giác "giá gạo sẽ còn tăng" – tức là tâm lý lạm phát – đang hình thành. Về phía nguồn cung, từ nhà sản xuất đến nhà bán buôn, kỳ vọng về việc giá gạo sẽ tăng trong tương lai cũng đang cao. Từ tình hình đó, số lượng các nhà kinh doanh tích trữ hàng tồn kho để bán với giá cao hơn sẽ tăng lên. Tốt nhất là nên dự đoán rằng giá gạo sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới.

Khi giá gạo tăng, áp lực lạm phát lên giá cả hàng hóa của quốc gia sẽ càng lớn. Khi lạm phát tiến triển, về lý thuyết, việc tăng lãi suất là cần thiết. Giá gạo tăng được dự đoán sẽ có tác động không thể bỏ qua không chỉ đối với bữa ăn của người dân mà còn đối với chính sách tài chính của Nhật Bản. Điều này có nghĩa là "hóa đơn" của các chính sách nông nghiệp trước đây đã đến lúc phải trả.

"Cơm hộp Satoh no Gohan" cũng sẽ tăng giá từ tháng 10

Trong tuần từ 25 tháng 8, giá bán lẻ gạo trung bình trong nước là 3.891 yên/5kg. Đây là mức tăng 115 yên (+3,0%) so với tuần trước. Tỷ lệ gạo pha trộn (bao gồm gạo dự trữ) trong tổng doanh số bán hàng đã giảm xuống 39%.

Dữ liệu hàng ngày (tính đến ngày 2 tháng 9) cho thấy giá gạo bán lẻ mỗi 5kg đã tăng lên 4.059 yên. Tốc độ tăng giá từ cuối tháng 8 trở đi là khá nhanh.

Riêng đối với gạo dự trữ, giá tính đến ngày 2 tháng 9 là 2.033 yên. Do việc tung ra theo hợp đồng tùy ý, giá gạo dự trữ đã giảm nhẹ từ tháng 7 đến cuối tháng 8. Cuối tháng 8, đã có thời điểm giá giảm xuống dưới 2.000 yên/5kg, nhưng sau đó giá đã quay trở lại xu hướng tăng.

Trong khi đó, gạo thương hiệu trong tuần từ 25 tháng 8 có giá 4.272 yên, không thay đổi so với tuần trước. Tỷ trọng trong doanh số bán hàng vẫn là 61%, tiếp tục vượt trội so với gạo dự trữ. Mặc dù việc tung ra gạo dự trữ đã khiến giá gạo thương hiệu giảm từ đầu tháng 6, nhưng từ cuối tháng 7 trở đi, giá đã lại tăng nhẹ.

Tính đến ngày 2 tháng 9, giá gạo thương hiệu đã tăng lên 4.346 yên. Do giá gạo mới của các thương hiệu tăng cao hơn dự kiến, giá bán lẻ gạo nói chung trong nước đã bị kéo lên theo.

Trong bối cảnh giá gạo lại tăng, việc cung cấp gạo dự trữ của chính phủ không diễn ra như mong đợi. Nhiều người tiêu dùng muốn mua gạo rẻ đã tìm mua gạo pha trộn tại các siêu thị có bán gạo dự trữ. Kết quả là, gạo dự trữ không được phân phối rộng rãi trên toàn quốc. Thêm vào đó, việc giá gạo mới tăng cao lại đẩy giá bán lẻ gạo nói chung tăng lên.

Tốc độ tăng giá gạo nhanh hơn đáng kể so với tốc độ tăng lương. Dường như ngày càng có nhiều người tiêu dùng mua "cơm hộp ăn liền" để tiết kiệm chi tiêu gia đình.

Điều này có thể được xác nhận từ kết quả kinh doanh của Satoh Foods, một nhà sản xuất cơm hộp ăn liền lớn. Trong báo cáo tài chính quý 5-7 của công ty, doanh thu từ cơm hộp ăn liền đã tăng 18% so với cùng kỳ năm trước. Doanh thu từ bánh mochi đóng gói cũng tăng 20%. Công ty có kế hoạch tăng giá "Satoh no Gohan" từ 11-17% bắt đầu từ các lô hàng xuất xưởng vào ngày 1 tháng 10, do dự kiến giá gạo nguyên liệu sẽ tiếp tục tăng. Trong ngành dịch vụ ăn uống, số lượng doanh nghiệp gặp khó khăn do giá gạo tăng cũng đang có xu hướng gia tăng.