Giáo viên tiếng Nhật và hành trình ngôn ngữ của người nước ngoài

『Giáo viên tiếng Nhật, người nước ngoài học tiếng Nhật』- tác giả Kitamura Hiroko (Nhà xuất bản Shogakukan)

Ngay khi nhìn thấy tựa đề cuốn sách, người đọc sẽ tự hỏi: “Hử?”. Vốn dĩ là người dạy, vậy mà giáo viên tiếng Nhật lại “học tiếng Nhật” từ người nước ngoài là như thế nào?

Tác giả đã dạy tiếng Nhật cho nhiều người nước ngoài đến từ nhiều quốc gia, chủ yếu là sinh viên quốc tế. Tuy nhiên, sau hơn 15 năm kinh nghiệm giảng dạy, một câu hỏi đã nảy sinh trong tâm trí bà.

Có vô số người nước ngoài học tiếng Nhật. Vậy, trong số đó, những người sử dụng tiếng Nhật thành thạo và có thể tự thể hiện bản thân đã nhìn thấy “cảnh tượng” nào?

Để tìm câu trả lời, tác giả đã đến thăm 9 người nước ngoài sống lâu năm tại Nhật Bản và hiện nay nói tiếng Nhật trôi chảy. Những người xuất hiện trong sách gồm: một ca sĩ người Hàn Quốc, một người dịch thuật người Ý, một phụ nữ người Phần Lan làm việc tại đại sứ quán, và cả một nhà nghiên cứu khoa học đến từ Bénin… Phương pháp học tiếng Nhật của họ rất đa dạng, như “học trong ngữ cảnh”, “học bằng âm thanh”,… Sự khác biệt trong hành trình học tập của mỗi người rất thú vị. Thậm chí có cả câu chuyện về một thực tập sinh kỹ năng người Việt Nam đã dành cả năm trời để đọc tác phẩm 『Cách sống』của Inamori Kazuo.

Việc nói về việc học ngôn ngữ cũng đồng nghĩa với việc nói về lý do họ đến Nhật Bản, những ước mơ, mục tiêu mà họ muốn đạt được khi trở thành người nói tiếng Nhật, nói rộng hơn là quan điểm sống của họ. Trong câu chuyện của 9 người, ta thấy hiện lên những khó khăn, tâm tư, và niềm vui khi có thể sử dụng ngôn ngữ. Khi đọc, người đọc sẽ cảm thấy như đang được nghe họ kể chuyện trực tiếp vậy.

Có những cảm xúc không thể diễn đạt bằng tiếng mẹ đẻ, nhưng lại có thể diễn đạt bằng tiếng Nhật. Có một “bản thân” được tạo nên nhờ việc sử dụng ngôn ngữ liên tục.

Qua việc tìm hiểu kinh nghiệm của những người đã đạt được một khuôn khổ tư duy mới thông qua việc học ngôn ngữ, tác giả một lần nữa cảm nhận được sự sâu sắc của “tiếng Nhật”. Tôi rất quan tâm đến cái nhìn tinh tế của tác giả khi tìm hiểu bản chất của tiếng Nhật và mở rộng cuộc đối thoại sang cả văn hóa học và giao tiếp học.