Trung tâm Hội nghị và Triển lãm Hwabaek ở Gyeongju, nơi sẽ tổ chức Hội nghị cấp cao APEC. = (Yonhap)

Chỉ còn khoảng một tháng nữa là khai mạc Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) sẽ diễn ra tại Gyeongju, phía đông nam Hàn Quốc. Hội nghị sẽ diễn ra trong hai ngày bắt đầu từ 31/10, nơi các quốc gia chủ chốt trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương sẽ tề tựu tại Gyeongju để thảo luận về hiện tại và tương lai của kinh tế toàn cầu.

Các nền kinh tế thành viên của APEC bao gồm 21 quốc gia và vùng lãnh thổ như Hàn Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Trung Quốc, Nga, Úc, Canada, Việt Nam, Mexico, v.v.

Các Nhà Lãnh Đạo Lớn Tề Tựu

Dự kiến, hầu hết các nhà lãnh đạo của các nền kinh tế thành viên sẽ tham dự hội nghị cấp cao, bao gồm Tổng thống Hoa Kỳ Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Tổng thống Trump đã tiết lộ trên mạng xã hội vào ngày 19 (giờ địa phương), sau cuộc điện đàm với Chủ tịch Tập Cận Bình, rằng hai bên đã “đồng ý gặp nhau tại Hội nghị cấp cao APEC được tổ chức tại Hàn Quốc”. Đây là lần đầu tiên các nhà lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc cùng thăm Hàn Quốc sau 13 năm, kể từ Hội nghị thượng đỉnh An ninh hạt nhân năm 2012.

Đây là lần đầu tiên Hàn Quốc tổ chức Hội nghị cấp cao APEC sau 20 năm, kể từ hội nghị được tổ chức tại Busan vào năm 2005. Khác với 20 năm trước, khi các vấn đề chính là tự do hóa thương mại và đàm phán nông sản, chương trình nghị sự lần này có nhiều điểm mới.

Chương Trình Nghị Sự Mới Lạ

Năm nay, với tư cách là nước chủ nhà, Hàn Quốc đã đưa ra hai chủ đề: hợp tác trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) và ứng phó với sự thay đổi cơ cấu dân số. Mục đích là thảo luận cách thức cộng đồng kinh tế APEC nên tận dụng và ứng phó với sự trỗi dậy của AI, một xu hướng không thể đảo ngược, cùng với sự thay đổi cơ cấu dân số (được tóm tắt là tỷ lệ sinh thấp và dân số già hóa), nhằm đạt được sự phát triển và thịnh vượng kinh tế mà khối đang hướng tới.

Đối Đầu Giữa Chủ Nghĩa Bảo Hộ và Tự Do Thương Mại

Nếu việc ứng phó với AI và thay đổi cơ cấu dân số là những dòng chảy nổi bật trên bề mặt tại Hội nghị cấp cao APEC năm nay, thì sâu bên dưới là dòng hải lưu ngầm của sự đối đầu giữa “chủ nghĩa bảo hộ và lấy quốc gia làm trung tâm” với “thương mại tự do và hợp tác đa phương”.

Dự kiến, Tổng thống Trump sẽ gây áp lực lên các quốc gia khác để họ hợp tác với trật tự mới mà ông đang thúc đẩy, cho rằng hệ thống thương mại trước đây không còn hiệu quả.

Trong khi đó, Chủ tịch Tập Cận Bình có thể sẽ nhấn mạnh trật tự thương mại quốc tế tự do, hướng tới lập trường trước đây của Mỹ trong việc kêu gọi tự do hóa thương mại.

Hầu hết các nền kinh tế thành viên APEC đều là đồng minh của Hoa Kỳ và là nạn nhân của cuộc chiến thuế quan do Tổng thống Trump khởi xướng, vì vậy việc liệu “Tuyên bố Gyeongju” có được thông qua hay không sẽ là tâm điểm chú ý. Trong trường hợp không đạt được sự đồng thuận tối thiểu, chỉ có một tuyên bố của chủ tịch có thể được công bố.

Vai Trò Của Hàn Quốc Với Tư Cách Chủ Tịch

Giáo sư Min Jeong-hoon thuộc Học viện Ngoại giao Quốc gia nhận định: “Với tư cách là nước chủ nhà, Hàn Quốc có thể chủ động dẫn dắt các cuộc thảo luận về các lĩnh vực như ứng dụng AI và hợp tác phát triển, đồng thời xử lý các vấn đề nơi Mỹ và Trung Quốc đang có những đối đầu gay gắt”.

Thúc Đẩy Hòa Bình Bán Đảo Triều Tiên

Hòa bình trên Bán đảo Triều Tiên cũng có thể được thúc đẩy nhân dịp Hội nghị cấp cao APEC, từ vị thế của Hàn Quốc với tư cách là nước chủ nhà. Mặc dù an ninh, bao gồm vấn đề hạt nhân Triều Tiên, không phải là chủ đề chính của hội nghị, nhưng Hàn Quốc hoàn toàn có thể đưa ra lập luận rằng sự ổn định của Đông Bắc Á sẽ dẫn đến sự ổn định về kinh tế và thương mại.

Dự kiến, Tổng thống Lee Jae-myung sẽ giới thiệu những nỗ lực của Hàn Quốc trong việc giảm căng thẳng và mở rộng hòa bình, đồng thời kêu gọi sự ủng hộ trong các cuộc họp song phương với Mỹ, Trung Quốc và các quốc gia khác.