Bà Shinta, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Indonesia (Apindo) vào ngày 19 tháng 8 tại Jakarta, Indonesia.

Trong cuộc phỏng vấn với NNA vào giữa tháng 8, bà Shinta, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Indonesia (Apindo), cho biết các biện pháp thuế quan của Tổng thống Mỹ Trump đối với các quốc gia "cũng có thể trở thành cơ hội kinh doanh". Mặc dù mức thuế 19% đã được áp dụng trong các cuộc đàm phán song phương, đây vẫn là mức thấp so với các quốc gia đối thủ. Tuy nhiên, các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Indonesia sang Mỹ là các ngành công nghiệp thâm dụng lao động như sản phẩm dệt may và dầu ăn, nên mối lo ngại lớn nhất là việc làm sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực như thế nào. Bà dự đoán rằng, mặc dù bị ảnh hưởng bởi "thỏa thuận bất bình đẳng", Indonesia vẫn có thể tránh được cú sốc kinh tế thông qua việc đa dạng hóa xuất khẩu.

Mỹ áp thuế đối ứng bổ sung: Đánh giá về mức thuế

Nhờ các cuộc đàm phán của chính phủ Indonesia, mức thuế đã giảm từ 32% dự kiến ban đầu xuống còn 19%. Mức này tương đương với các quốc gia thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) như Thái Lan và Malaysia, và chỉ chênh lệch một chút so với Việt Nam (20%). Mặt khác, so với mức 25% của Ấn Độ (ghi chú của biên tập viên: đã tăng lên 50% vào ngày 27 tháng 8 như một biện pháp trừng phạt đối với việc mua dầu thô của Nga), mức thuế của Indonesia có tính cạnh tranh, và sự chênh lệch thuế suất so với các quốc gia đối thủ có thể trở thành lợi thế.

Các quốc gia đang cố gắng đạt được mức thuế tốt hơn thông qua các cuộc đàm phán song phương, và bức tranh tổng thể vẫn chưa rõ ràng. Chính phủ Indonesia đương nhiên cũng đang kêu gọi loại trừ dầu cọ, hạt cà phê, ca cao và các sản phẩm khác có sản lượng thấp ở Mỹ khỏi danh sách thuế đối ứng. Các cuộc đàm phán vẫn chưa kết thúc.

Tương lai của thuế suất Trung Quốc, vốn có ảnh hưởng lớn trên toàn cầu, vẫn còn bất định. Nếu Mỹ áp thuế cao đối với Trung Quốc, các sản phẩm Trung Quốc dư thừa có thể tràn vào thị trường Indonesia, và khả năng cao Indonesia sẽ phải kích hoạt các biện pháp chống bán phá giá.

Tác động của việc áp thuế bổ sung đối với nền kinh tế Indonesia

Mối lo ngại lớn nhất là tác động đến việc làm. Nền kinh tế Indonesia gần đây không mấy khả quan, và tình trạng bất ổn việc làm đang lan rộng có nguy cơ trở thành đòn giáng mạnh hơn. Nhiều công ty đang lo lắng về việc phải sa thải hàng loạt, dẫn đến sự bất ổn của nền kinh tế.

Trong tổng kim ngạch xuất khẩu của Indonesia, mức độ phụ thuộc vào Mỹ tương đối nhỏ, khoảng 10%. Tuy nhiên, các mặt hàng xuất khẩu chính sang Mỹ bao gồm các ngành thâm dụng lao động như dệt may, dầu cọ, thủy sản và đồ nội thất, với nhiều lĩnh vực phụ thuộc lớn vào thị trường Mỹ. Việc tìm kiếm các thị trường xuất khẩu mới là cấp bách đối với từng mặt hàng.

Trong các cuộc đàm phán với Mỹ, Indonesia đã buộc phải chấp nhận "thỏa thuận bất bình đẳng", bao gồm việc dỡ bỏ thuế quan đối với các sản phẩm của Mỹ. Mặc dù đã đồng ý mở rộng nhập khẩu từ Mỹ để giảm thặng dư thương mại với nước này, nhưng việc chuyển đổi một số mặt hàng nhập khẩu từ các quốc gia khác sang Mỹ được kỳ vọng sẽ có ít tác động đến cán cân thương mại tổng thể.

Biện pháp bảo vệ việc làm

Chúng tôi đã yêu cầu chính phủ ưu đãi các ngành công nghiệp thâm dụng lao động đang bị ảnh hưởng. Nếu xảy ra tình trạng sa thải hàng loạt, sẽ mất nhiều thời gian để đào tạo nghề mới nhằm tìm việc làm cho người lao động, điều này có thể gây bất ổn xã hội.

Tuy nhiên, cuối cùng, vấn đề vẫn là thu hút đầu tư. Mỗi năm, Indonesia phải tạo cơ hội việc làm cho 2 đến 3 triệu người. Để thu hút vốn đầu tư nước ngoài, việc cải thiện môi trường kinh doanh thông qua nới lỏng quy định và số hóa là vô cùng cần thiết.

Chúng ta phải thúc đẩy cải cách kinh tế đồng thời đánh giá tình hình của các quốc gia đối thủ. Ví dụ, thời gian làm việc tại Việt Nam được quy định tối đa 48 giờ/tuần, trong khi Indonesia làm việc 40 giờ/tuần, nên nước này sẽ không thể cạnh tranh nếu không nâng cao năng suất.

Ngoại giao toàn diện trong kinh tế

Indonesia bị cho là "ưu ái Trung Quốc" trong thu hút đầu tư

Việc Trung Quốc rất tích cực đầu tư là sự thật. Xe điện (EV) sản xuất tại Trung Quốc đang đổ vào, và việc xây dựng các nhà máy của các hãng như BYD đang được tiến hành. Trong ngành khai thác mỏ, theo chính sách hạ nguồn hóa (tăng giá trị gia tăng) của chính phủ, các công ty Trung Quốc cũng đang đầu tư vào việc xây dựng nhà máy luyện niken, một khoáng sản quan trọng.

Tuy nhiên, Indonesia mong muốn nhận được đầu tư từ tất cả các quốc gia và không muốn phụ thuộc vào bất kỳ quốc gia cụ thể nào. Tổng thống Prabowo thường nói: "Một ngàn người bạn là quá ít, nhưng một kẻ thù là quá nhiều".

Nhật Bản là một đối tác đầu tư lâu dài tại Indonesia, với nhiều tập đoàn lớn của Nhật đang hoạt động tại đây. Nhật Bản là một đối tác quan trọng và rất nhất quán.

Trong cuộc cạnh tranh giành hợp đồng xây dựng đường sắt cao tốc đầu tiên của Indonesia, các công ty Trung Quốc đã thắng thế nhờ khả năng ra quyết định nhanh chóng trong huy động vốn. Tuy nhiên, Indonesia mong muốn đa dạng hóa các quốc gia đối tác và nhận thấy rằng hiện tại chỉ có Trung Quốc đang có lợi thế.

Các lĩnh vực thu hút đầu tư để phát triển kinh tế trung và dài hạn

Các khoản đầu tư dẫn đến nâng cao công nghệ cho từng ngành đều được chào đón. Chính sách hạ nguồn hóa trong ngành khai thác mỏ là một nỗ lực nhằm phát triển các ngành công nghiệp chế biến, thay vì chỉ xuất khẩu quặng có giá trị gia tăng thấp. Tuy nhiên, hạ nguồn hóa không chỉ giới hạn trong khai thác mỏ mà còn mở rộng sang nông nghiệp, thủy sản và công nghiệp. Trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng, các kế hoạch phát triển nhà máy điện địa nhiệt đang được tiến hành, và kỳ vọng vào Nhật Bản là rất lớn.