Khả năng lướt không trung của "rắn bay"

Rắn bay thiên đường (Ảnh: Lauren Suryanata / Shutterstock.com)

Rắn là loài sinh vật đã kích thích trí tưởng tượng của con người từ thời cổ đại, tượng trưng cho mọi thứ từ nguy hiểm đến trí tuệ. Nhưng trong số khoảng 4000 loài rắn bò trên mặt đất, chỉ có chi Chrysopelea là chinh phục được bầu trời.

Xem ảnh: Rắn bay vàng với vảy màu xanh lá cây bóng bẩy và màu vàng, hoa văn lưới và đốm đỏ

Họ, được gọi chung là rắn bay (trong tiếng Anh là flying snake hoặc gliding snake), đã tiến hóa khả năng thích nghi độc đáo. Chúng có thể nhảy từ cành cây, kiểm soát quá trình hạ xuống và di chuyển một quãng đường ngang lên đến 100m chỉ trong một lần lượn.

Những màn nhào lộn trên không này đã biến rừng mưa nhiệt đới thành một không gian hoạt động 3 chiều cho rắn bay, giúp chúng tiếp cận được con mồi và đường thoát hiểm mà không thể đạt được nếu không có khả năng lượn.

Rắn bay: Loài bò sát chinh phục bầu trời

Trong số 5 loài thuộc chi rắn bay, có lẽ đẹp nhất là rắn bay vàng (Chrysopelea ornata). Với bộ vảy màu xanh lá cây bóng bẩy và màu vàng, hoa văn lưới và đốm đỏ, chúng được xem là một trong những loài rắn hấp dẫn nhất về mặt thị giác trong môi trường sống của mình.

Nhưng sức hấp dẫn của rắn bay vàng không chỉ ở vẻ bề ngoài. Loài rắn này thể hiện một giải pháp tiến hóa đáng kinh ngạc chuyên biệt cho cuộc sống trên cây. Cơ bắp mạnh mẽ và vảy có gờ dọc (keel) là những đặc điểm thích nghi không chỉ hỗ trợ việc leo trèo mà còn cho phép chúng thực hiện "chuyến bay" được kiểm soát cao độ nhờ sự phối hợp thần kinh và cơ bắp.

Thông tin cơ bản về rắn bay vàng

Môi trường sống và phân bố

Rắn bay vàng là loài bản địa của Nam Á và Đông Nam Á, phân bố ở Ấn Độ, Sri Lanka, Myanmar, Thái Lan, Malaysia, Việt Nam, miền nam Trung Quốc và Singapore (là loài du nhập ở Singapore).

Loài này ưa thích rừng nhiệt đới vùng thấp và rừng ngập mặn, nhưng cũng thích nghi tốt với môi trường đã bị con người thay đổi. Chúng thường được quan sát thấy trong các lùm cây dừa, trên mái nhà tranh hoặc trong các khu vườn.

Đặc điểm hình thái và sinh học

Chiều dài tối đa của rắn bay vàng là 1.3m. Chúng có thân hình chắc nịch, hơi dẹt và vảy bụng có gờ rõ ràng giúp leo trèo. Đầu rộng và mắt lớn cho khả năng nhìn tốt vào ban ngày.

Rắn bay vàng là loài rắn có răng nanh sau (rear-fanged) với nọc độc yếu nằm ở phía sau miệng. Chúng chủ yếu săn mồi theo kiểu rình rập vào ban ngày, bắt các động vật có xương sống nhỏ như thằn lằn. Nhờ đôi mắt lớn và khả năng tấn công nhanh, chúng dễ dàng bắt được con mồi. Hơn nữa, khả năng lượn giữa các cành cây mở rộng phạm vi săn mồi và tăng cơ hội sống sót.

Các kiểu màu sắc