Kim Jong Un, Tập Cận Bình, Putin có thể gặp nhau tháng 5?
Từ trái sang: Chủ tịch Ủy ban Quốc vụ Triều Tiên Kim Jong Un, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống Nga Putin. [Ảnh: Trung ương]
Khả năng Chủ tịch Ủy ban Quốc vụ Triều Tiên Kim Jong Un, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin cùng tham dự lễ duyệt binh kỷ niệm Ngày Chiến thắng tại Quảng trường Đỏ, Moscow vào ngày 9 tháng 5 tới đang ngày càng tăng cao. Ngày 13, tờ South China Morning Post (SCMP) của Hồng Kông, trích dẫn Điện Kremlin, đã đưa tin về chuyến thăm Nga của ông Kim Jong Un và cho biết đây có thể là lần đầu tiên ba nhà lãnh đạo Triều Tiên - Trung Quốc - Nga cùng xuất hiện công khai tại một sự kiện.
Điều này đã dẫn đến việc lan truyền thông tin trong giới ngoại giao Bắc Kinh rằng "Thứ trưởng Ngoại giao Triều Tiên Kim Jong Gyu (chuyên trách Nga) đã đến Moscow và bắt đầu chuẩn bị cho chuyến thăm Nga của Chủ tịch Kim". Thứ trưởng Kim đã có cuộc hội đàm với Thứ trưởng Ngoại giao Nga Andrey Rudenko vào ngày 15 tháng trước tại Bình Nhưỡng. Vào thời điểm đó, Bộ Ngoại giao Triều Tiên cho biết "Hai bên đã thảo luận cụ thể và nhất trí về các phương pháp thực tiễn nhằm tăng cường hỗ trợ và hợp tác trên trường quốc tế". Thứ trưởng Kim cũng đã tháp tùng Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Nga Sergei Shoigu trong chuyến thăm ngắn ngày 21 tháng trước.
Thứ trưởng Rudenko sau khi thăm Bắc Kinh ngày 27 tháng trước, đã nói với hãng thông tấn TASS rằng "Chuẩn bị cho chuyến thăm Nga của Chủ tịch Kim đang được tiến hành, và vấn đề này đã được thảo luận trong chuyến thăm Triều Tiên trước đó của tôi". Trước đó, ngày 24 tháng trước, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết "Chủ tịch Kim đã nhận được lời mời chính thức đến Nga và đang trong quá trình điều chỉnh".
Chủ tịch Kim chưa từng có chuyến thăm chính thức Moscow, nhưng đã hai lần đến vùng Viễn Đông của Nga vào năm 2019 và 2023 bằng chuyên chở riêng.
Tổng Bí thư Kim Jong Il từng có chuyến thăm Moscow và Saint Petersburg kéo dài 24 ngày bằng tàu hỏa vào năm 2001.
Về vấn đề này, nhà nghiên cứu cấp cao Lee Seong-hyeon tại Quỹ Quan hệ Mỹ - Trung cho biết với tờ Chosun Ilbo rằng "Khả năng diễn ra hội nghị thượng đỉnh ba bên Triều Tiên - Trung Quốc - Nga tại Moscow đang cao hơn bao giờ hết", và "Nếu điều này xảy ra, việc Chủ tịch Tập thay đổi lập trường sau khi trước đây luôn giữ khoảng cách với các cuộc họp ba bên sẽ khiến cho việc liệu Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị có thăm Bình Nhưỡng vào cuối tháng này trở thành một thước đo quan trọng".
Giáo sư Mark Katz thuộc Đại học George Mason cho biết với SCMP rằng: "Nếu Chủ tịch Kim cùng Tổng thống Putin và Chủ tịch Tập tụ họp tại Quảng trường Đỏ, điều đó sẽ là tín hiệu cho thấy sự hình thành một mặt trận thống nhất Nga - Trung - Triều", và "Chuyến thăm Moscow của Chủ tịch Kim, người vốn thường ít đi lại, là một bằng chứng khác cho thấy quan hệ Nga - Triều đang thắt chặt, nhưng những gì Triều Tiên nhận được vẫn chưa rõ ràng".
Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng còn quá sớm. Giáo sư Shi Yinhong thuộc Đại học Nhân dân cho rằng: "Nếu Chủ tịch Kim đến thăm Moscow, điều đó sẽ không ảnh hưởng lớn đến sự hợp tác quân sự giữa Nga và Triều Tiên, nhưng có thể thách thức các mối quan hệ song phương quan trọng của Nga với Trung Quốc, Nga với Mỹ, và đây là điều đáng nghi ngờ liệu Tổng thống Putin có thực sự mời Chủ tịch Kim hay không", và "Trong bối cảnh căng thẳng giữa Trung Quốc và Triều Tiên chưa được giải quyết hoàn toàn, khả năng ông Putin cố tình tạo ra một tình huống khó xử là không cao".
Trong khi đó, Chủ tịch Tập sẽ có chuyến công du nước ngoài đầu tiên trong năm nay đến ba nước Đông Nam Á là Việt Nam, Malaysia và Campuchia từ ngày 14 đến 18 tháng này. Đây là chuyến thăm Đông Nam Á đầu tiên của ông kể từ tháng 12 năm 2023. Chuyến thăm này diễn ra sau khi ông Tập đưa ra tuyên bố nâng tầm ngoại giao với các nước láng giềng tại Hội nghị công tác ngoại giao trung ương lần đầu tiên được triệu tập vào ngày 8 và 9 tháng này, và kết quả cụ thể đang được chú ý. Các bên dự kiến sẽ thảo luận về việc tăng cường hợp tác phát triển cùng có lợi với các nước láng giềng, củng cố hợp tác chuỗi cung ứng và chuỗi sản xuất, và cùng đối phó với các biện pháp thuế quan trả đũa của Mỹ.
Cũng có ý kiến cho rằng, ông Tập có thể bất ngờ đến thăm các khu vực bị ảnh hưởng bởi thảm họa thiên tai ở Myanmar. Đến nay, đã có hơn 3600 người thiệt mạng sau trận động đất mạnh 7,7 độ richter xảy ra tại Myanmar ngày 28 tháng trước.