Mùa hè năm 2025 chứng kiến những đợt nắng nóng kỷ lục. Tại tỉnh Fukushima, ngày 26 tháng 7, thành phố Date (khu Yanagawa) ghi nhận 39,9℃, thành phố Fukushima 39,2℃ và thành phố Koriyama 37,3℃, tất cả đều là mức cao nhất trong lịch sử quan trắc. Bài viết này sẽ nhìn lại đợt nắng nóng kỷ lục này qua một chữ Hán và các số liệu.

Ghi nhận mức nóng tương đương Việt Nam

Một bình luận từ khán giả cho biết: “Năm nay, tôi trở về từ Việt Nam sau thời gian công tác ở nước ngoài và cảm thấy nóng hơn cả Việt Nam”. Khi kiểm tra thông tin khí tượng, hóa ra nhiệt độ cao nhất trung bình trong tháng 7 và tháng 8 ở thành phố Fukushima và Nha Trang, Việt Nam đều là 33,5℃, hoàn toàn giống nhau. Điều này cho thấy Fukushima đã nóng tương đương với miền nhiệt đới Việt Nam.

Số ngày nóng kỷ lục trong lịch sử quan trắc

Mùa hè năm nay, số ngày nắng nóng (ngày có nhiệt độ tối đa trên 30℃) cũng đạt kỷ lục cao nhất trong lịch sử quan trắc. Thành phố Fukushima có 85 ngày, thành phố Koriyama 69 ngày và thành phố Aizu-Wakamatsu 81 ngày, cho thấy độ dài bất thường của đợt nắng nóng. Ngoài ra, nhiệt độ nước biển bề mặt gần Nhật Bản vào tháng 7 cũng ghi nhận mức cao nhất lịch sử. Việc tăng nhiệt độ nước biển này được cho là đã ảnh hưởng đến tần suất xảy ra mưa lớn cục bộ, lốc xoáy và hiện tượng downburst ở nhiều nơi.

Thực trạng về một mùa hè “dài”

Khi hỏi khán giả về một chữ Hán để diễn tả mùa hè năm 2025, có ý kiến cho rằng: “Tháng 6 đã nóng như không có mùa mưa, và đến giờ vẫn nóng, nên có lẽ là chữ '長' (trường - dài)”.

So sánh khoảng thời gian nhiệt độ tối đa trung bình theo từng "thập" (mỗi 10 ngày) ở thành phố Fukushima liên tục vượt quá 30℃ qua các năm, sự khác biệt là rõ ràng:

  • 2021: 3 thập, từ giữa tháng 7 đến đầu tháng 8
  • 2022: 3 thập, từ cuối tháng 7 đến giữa tháng 8
  • 2023: 8 thập, từ đầu tháng 7 đến giữa tháng 9
  • 2024: 8 thập, từ đầu tháng 7 đến giữa tháng 9
  • 2025: 9 thập, từ giữa tháng 6 đến đầu tháng 9

Năm nay là năm dài nhất trong 5 năm qua, đúng là “mùa hè dài nhất trong lịch sử”.

Khán giả cảm nhận sự “nguy hiểm” trong cái nóng “khắc nghiệt”

Hơn nữa, trong một cuộc khảo sát với câu hỏi “Một chữ Hán nào để diễn tả cái nóng mùa hè này?”, chữ “酷” (khốc - khắc nghiệt) chiếm nhiều nhất với 50,7%, tiếp theo là “危” (nguy - nguy hiểm) 31,6%, “炎” (viêm - lửa) 11,1% và “極” (cực - tột cùng) 6,6%. Việc hơn một nửa số khán giả mô tả mùa hè năm nay là “khốc” đã phản ánh rõ rệt sự khắc nghiệt của nó.

Các bình luận khác bao gồm: “Nếu dùng một chữ Hán để so sánh mùa hè năm nay, có lẽ là '炎' chăng?” và “'辛' (tân - cay đắng) nói chung là cái nóng rất khó chịu.”

“Ngày cực nóng” có thể sớm ra đời?

Cơ quan Khí tượng Nhật Bản đã thông báo bắt đầu xem xét đặt tên cho những ngày nhiệt độ vượt quá 40℃, chẳng hạn như “ngày cực nóng” (酷暑日 - khốc thử nhật). Đây có thể coi là một phản ứng nhằm đối phó với khả năng nắng nóng gay gắt trở thành hiện tượng bình thường do biến đổi khí hậu.

Dự báo thời tiết Saito Yasunori chỉ ra rằng: “Gần đây, Nhật Bản từng là một quốc gia có năm mùa (xuân, mùa mưa, hạ, thu, đông), nhưng nay mùa mưa đã biến mất và trở thành ba mùa như xuân, hạ, đông.” Sự thay đổi cảm nhận về mùa do biến đổi khí hậu đang gây ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của chúng ta.

Không chỉ nắng nóng gay gắt mà cả thời gian kéo dài của nó cũng là điểm đáng chú ý của mùa hè năm nay. Liệu xu hướng này có tiếp tục trong những năm tới hay không, chúng ta cần theo dõi sát sao những thay đổi của thời tiết.