Chính quyền Donald Trump bị cáo buộc đã trục xuất dân nhập cư từ các quốc gia như Myanmar và Việt Nam sang Nam Sudan, một quốc gia thứ ba, bất chấp lệnh của tòa án.
Tòa án cảnh báo "có thể khinh thường tòa án"
Thẩm phán liên bang Brian Murphy ở bang Massachusetts vào ngày 20 đã cảnh báo chính quyền Donald Trump có thể bị xem là phạm tội khinh thường tòa án. Cảnh báo được đưa ra sau khi có báo cáo về việc cưỡng chế chuyển người nhập cư đến Nam Sudan, bất chấp lệnh trước đó của ông.
Thẩm phán Murphy trong lệnh ban hành tháng trước đã cấm chính phủ trục xuất người nhập cư sang nước thứ ba mà không cung cấp cho họ cơ hội thực sự để kháng cáo quyết định trục xuất. Ông chỉ ra rằng việc trục xuất đến Nam Sudan vi phạm lệnh của tòa án và có khả năng bị xem là khinh thường tòa án.
Tổng thống Trump đang tìm cách thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử năm ngoái về việc trục xuất quy mô lớn người nhập cư, và đang có mâu thuẫn với các tòa án liên bang. Cảnh báo của Thẩm phán Murphy là diễn biến mới nhất trong mối quan hệ này.
Luật sư yêu cầu chặn trục xuất
【Video】Các tổ chức nhân quyền chỉ trích chính quyền Trump
Theo Reuters và các hãng thông tấn khác, các tổ chức bảo vệ quyền lợi người nhập cư vào ngày 20 đã chỉ trích chính quyền Trump vì đã cưỡng chế trục xuất dân nhập cư từ Myanmar, Việt Nam... đến Nam Sudan ở châu Phi. Họ đã kiện đòi đưa những người này trở lại Mỹ, cho rằng việc này vi phạm lệnh của tòa án liên quan đến việc trục xuất dân nhập cư sang nước thứ ba.
Luật sư của tổ chức cho biết khoảng 12 người nhập cư tại một trung tâm giam giữ ở Texas đã được chuyển đến Nam Sudan bằng máy bay.
Trong đơn kháng cáo khẩn cấp gửi Thẩm phán Murphy, luật sư phụ trách các vụ nhập cư cho biết một máy bay chở khoảng 12 người nhập cư từ một trung tâm giam giữ ở Texas, bao gồm cả công dân Myanmar và Việt Nam, đã đến Nam Sudan vào ngày 20.
Bộ Ngoại giao Mỹ vào tháng 3 đã khuyến cáo công dân không đi đến Nam Sudan, nơi tình hình chính trị bất ổn, do nguy cơ tội phạm bạo lực cao và các vấn đề nhân quyền nghiêm trọng. Nam Sudan là một trong những quốc gia nghèo nhất thế giới và đã chứng kiến các cuộc xung đột đẫm máu kể từ khi tuyên bố độc lập năm 2011.
Luật sư Elianys Perez từ Bộ Tư pháp cho biết một người Myanmar trong nhóm bị trục xuất đã được đưa về Myanmar chứ không phải Nam Sudan. Tuy nhiên, bà từ chối tiết lộ thông tin về người đàn ông gốc Việt bị trục xuất, cho rằng đó là "thông tin mật", nhưng nói rằng người này bị kết án về tội giết người.
Một luật sư của Bộ An ninh Nội địa cho biết chuyến bay chở những người bị trục xuất bao gồm ít nhất một người bị kết án hiếp dâm.
Thẩm phán Murphy đã không ra lệnh cho máy bay quay trở lại Mỹ, nhưng tuyên bố rằng những người nhập cư phải ở dưới sự kiểm soát của chính phủ Mỹ và phải được "đối xử nhân đạo" cho đến phiên điều trần vào ngày 21. Ông nói rằng Bộ An ninh Nội địa có thể tuân thủ lệnh này bằng nhiều cách, bao gồm việc giữ máy bay tại bãi đậu sau khi hạ cánh ở Nam Sudan.
Thẩm phán Murphy đã ban hành lệnh tạm thời vào ngày 18 tháng 4, yêu cầu chính phủ Mỹ cung cấp cơ hội cho người nhập cư bất hợp pháp kháng cáo việc bị chuyển đến một quốc gia khác ngoài quê hương của họ. Lệnh này được đưa ra sau nhiều báo cáo cho rằng một số người nhập cư đang bị đưa đến Libya.
BBC đã liên hệ với Bộ An ninh Nội địa để xin bình luận.
Vụ việc của người nhập cư Myanmar và Việt Nam
Theo luật sư của người đàn ông Myanmar được ký hiệu là "N.M." trong tài liệu tòa án, người này không giỏi tiếng Anh và đã từ chối ký vào thông báo chuyển đi của nhân viên tại trung tâm giam giữ người nhập cư ở Texas. Luật sư phát hiện tên ông không còn hiển thị trên hệ thống tìm kiếm người bị giam giữ của ICE vào sáng ngày 20 và đã gửi email đến trung tâm giam giữ. Sau đó, luật sư được thông báo rằng người đàn ông này đã bị trục xuất khỏi Mỹ. Khi luật sư hỏi về điểm đến, họ nhận được email trả lời là "Nam Sudan".
Luật sư bào chữa cho biết người đàn ông gốc Việt được ký hiệu là "T.T.P." trong tài liệu tòa án "có vẻ đã chung số phận" với người đàn ông Myanmar.
Theo Reuters, vợ của người đàn ông gốc Việt đã gửi email cho luật sư, nói rằng nhóm khoảng mười người nhập cư bị trục xuất bao gồm cả công dân Lào, Thái Lan, Pakistan và Mexico. "Hãy giúp chúng tôi!" bà vợ viết trong email. "Điều này không thể được chấp nhận."
Khuyến cáo du lịch của chính phủ Mỹ kêu gọi công dân "tránh đi đến Nam Sudan" do "tội phạm, bắt cóc và xung đột vũ trang".
Chính quyền Trump đã yêu cầu nhiều quốc gia tiếp nhận người nhập cư. Đầu tháng này, Rwanda đã xác nhận đang đàm phán với Mỹ về việc tiếp nhận người nhập cư. Các điểm đến tiềm năng khác được báo cáo bao gồm Benin, Angola, Guinea Xích đạo, Eswatini và Moldova.
Nhà Trắng dưới thời Trump và các tòa án trên khắp nước Mỹ đang có mâu thuẫn về nhiều vấn đề khác nhau. Vụ chuyển người nhập cư đến Nam Sudan là trường hợp mới nhất. Tháng trước, Thẩm phán James Boasberg của Tòa án Quận Columbia đã tuyên bố tìm thấy "lý do đáng kể" để xem xét buộc tội chính quyền Trump tội khinh thường tòa án trong một vụ án hình sự. Thẩm phán Boasberg kết luận rằng chính phủ đã vi phạm lệnh của tòa án yêu cầu ngừng biện pháp chuyển người nhập cư người Venezuela bị cáo buộc là thành viên băng đảng vào tháng 3, bằng cách không cho đối tượng bị chuyển đi cơ hội kháng cáo.