Ngày 13 tháng 10, một số lượng kỷ lục các nhà hàng và quán cà phê Trung Quốc đã tiến vào Singapore trong năm qua. Ảnh chụp ngày 10, một con phố với nhiều nhà hàng Trung Quốc ở trung tâm Singapore (2025 Reuters/Edgar Su)

Claire Fu Xinghui Kok [SINGAPORE 13 tháng 10, Reuters] - Một số lượng kỷ lục các nhà hàng và quán cà phê Trung Quốc đã tiến vào Singapore trong năm qua. Nhằm thoát khỏi tình trạng nhu cầu tiêu dùng yếu kém, cạnh tranh giá cả gay gắt và tỷ suất lợi nhuận bị siết chặt trong nước, họ đang sử dụng quốc đảo này như một "bàn đạp thử nghiệm" cho hoạt động kinh doanh quốc tế.

Singapore đã chứng kiến sự đổ bộ của các nhà hàng lẩu và món Mala theo làn sóng mở rộng ra nước ngoài sau đại dịch COVID-19, nhưng giờ đây các thương hiệu nổi tiếng như Luckin Coffee và ông lớn trà sữa Mixue cũng đã tham gia vào xu hướng này. Động thái này dựa vào sức mạnh thương hiệu của một quốc gia thành phố có định hướng quốc tế mạnh mẽ, và các chuyên gia trong ngành cùng các giám đốc điều hành doanh nghiệp dự đoán rằng xu hướng này sẽ còn tăng tốc trong tương lai.

Josie Zhou, Tổng giám đốc điều hành mảng kinh doanh quốc tế của chuỗi nhà hàng món Hồ Nam "Nong Gong Ji", cho biết: "Tình hình kinh doanh ở Trung Quốc hiện tại thực sự rất khó khăn. Đó là lý do tại sao nhiều thương hiệu quyết định vươn ra nước ngoài." Nong Gong Ji đã chọn Singapore làm bước đầu tiên trong chiến lược mở rộng toàn cầu.

Joanna Jia, người phụ trách thương hiệu trà sữa "Chabaidao" tại Singapore, cho biết cuộc cạnh tranh giá cả liên tục đã buộc các doanh nghiệp ăn uống Trung Quốc phải tìm kiếm mô hình tăng trưởng mới ở nước ngoài. Chabaidao đã mở hai cửa hàng nhượng quyền thương mại tại Singapore vào tháng 7 và dự kiến sẽ mở thêm hai cửa hàng nữa.

Gần ba năm sau khi Trung Quốc chấm dứt lệnh phong tỏa vì COVID-19, nhu cầu tiêu dùng yếu kém vẫn đang kìm hãm tăng trưởng. Tình trạng suy thoái kéo dài trên thị trường bất động sản và thuế quan của Mỹ đối với các sản phẩm Trung Quốc đã thúc đẩy cuộc cạnh tranh giá cả trong nhiều lĩnh vực như dịch vụ ăn uống, thương mại điện tử (e-commerce) và ô tô, làm gia tăng áp lực giảm phát.

Đối với các công ty Trung Quốc hướng tới mục tiêu mở rộng toàn cầu, Singapore, một quốc gia có nền văn hóa tương đồng, từ lâu đã là bàn đạp để thâm nhập thị trường nước ngoài. Singapore là một quốc gia tích cực xây dựng quan hệ với các nền kinh tế lớn, bao gồm cả Trung Quốc, trong bối cảnh Mỹ đang dựng lên các rào cản thương mại.

Dữ liệu từ công ty tư vấn Momentum Works cho thấy, tính đến tháng 8 năm nay, khoảng 85 thương hiệu ẩm thực Trung Quốc đang vận hành khoảng 405 cửa hàng tại Singapore, tăng hơn gấp đôi so với 32 thương hiệu và 184 cửa hàng vào tháng 6 năm trước.

Các doanh nghiệp ăn uống địa phương ở Singapore, từ các quán ăn đường phố giá rẻ đến các nhà hàng quy mô vừa và thậm chí cả những nhà hàng được gắn sao Michelin, đang chật vật đối phó với chi phí tăng cao và chi tiêu tiêu dùng giảm sút, tương tự như ở Trung Quốc. Trong bối cảnh đó, sự đổ bộ của các doanh nghiệp Trung Quốc đang tăng với tốc độ kỷ lục.

Đại diện các thương hiệu Trung Quốc tự tin rằng họ có thể thành công ở Singapore nhờ dựa vào các mô hình quản lý hiệu quả và quản lý chuỗi cung ứng đã giúp họ tồn tại ở thị trường trong nước. Năm ngoái, số lượng cửa hàng phá sản tại Trung Quốc đã đạt mức cao kỷ lục 3 triệu cửa hàng.

Ví dụ, chuỗi cửa hàng trà sữa "Chagee" cho biết nhờ một máy móc do công ty tự phát triển, họ có thể phục vụ một ly trà sữa đá với lượng đá và đường tùy chỉnh theo sở thích của khách hàng chỉ trong 8 giây.

Bằng cách nhanh chóng thích ứng với những thay đổi trong sở thích của khách hàng và cung cấp thực đơn đồ uống đa dạng với giá thấp hơn nhiều, các thương hiệu như Luckin Coffee và Mixue đã kìm hãm sự tăng trưởng của các công ty phương Tây như Starbucks tại thị trường Trung Quốc.

Dữ liệu từ Euromonitor International cho thấy, thị phần của Starbucks tại thị trường Trung Quốc đã giảm mạnh từ 34% vào năm 2019 xuống còn 14% vào năm 2024. Starbucks đang cân nhắc bán một phần hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc.

Erica Tay, nhà kinh tế phụ trách thị trường Trung Quốc tại Maybank, nhận định: "Thị trường Singapore cũng khó khăn, nhưng thị trường Trung Quốc còn khắc nghiệt hơn nhiều. Các doanh nghiệp này đã phải chịu đựng những điều kiện như vậy."

Tuy nhiên, mô hình kinh doanh của các doanh nghiệp Trung Quốc đang vấp phải sự phản đối từ các doanh nghiệp địa phương. Liên minh Người thuê nhà Công bằng Singapore, đại diện cho 700 chủ doanh nghiệp, đã tuyên bố trên LinkedIn vào tháng 6 rằng: "Khi các doanh nghiệp vừa và nhỏ từ Trung Quốc tiến vào, họ thường có quy mô hoạt động lớn hơn các doanh nghiệp lớn ở Singapore, và các doanh nghiệp siêu nhỏ không có điều kiện cạnh tranh bình đẳng."

Cánh Cửa Lý Tưởng Ra Thế Giới

Là cầu nối truyền thống giữa văn hóa Đông và Tây, Singapore có dân số 6,1 triệu người, phần lớn là người gốc Hoa. Đây được coi là cánh cửa lý tưởng để các doanh nghiệp Trung Quốc mở rộng ra nước ngoài. Singapore cũng là một quốc gia tập trung nhiều người giàu có, và việc có một cơ sở tại đây được xem là quan trọng về mặt chiến lược thương hiệu.

Jia của Chabaidao cho biết: "Nếu chúng tôi có thể xây dựng thương hiệu ở Singapore, chúng tôi có thể thâm nhập vào Malaysia, Việt Nam và thậm chí cả Indonesia."

Các thương hiệu Trung Quốc quy mô vừa và nhỏ cũng nhận được sự hỗ trợ từ các nhà đầu tư có nguồn vốn dồi dào, thường thuê những vị trí đắc địa với giá cao hơn các doanh nghiệp địa phương.

Ví dụ, nhà hàng "Yongfu" đạt một sao Michelin tại Thượng Hải, đã đầu tư 10 triệu đô la Singapore (khoảng 7,72 triệu đô la Mỹ) để tiến vào Singapore vào năm ngoái. Khoản vốn này được cho là sẽ trang trải chi phí cải tạo, cũng như tiền thuê nhà, chi phí nhân sự, hầm rượu và các chi phí hoạt động khác trong khoảng 5 năm.

Tuy nhiên, theo Ethan Su, người đứng đầu bộ phận tư nhân tại công ty bất động sản Knight Frank, sự đổ bộ của các doanh nghiệp Trung Quốc quy mô lớn đang đẩy giá thuê mặt bằng thương mại lên cao, đặc biệt là ở những khu vực đông đúc, nơi nguồn cung không gian đang dần thu hẹp.

Thêm vào đó, nhà phê bình ẩm thực K.F. Seetoh chỉ trích rằng sự gia tăng nhanh chóng của các nhà hàng Trung Quốc đang "làm suy yếu cấu trúc hữu cơ của nền văn hóa ẩm thực Singapore".

Mặc dù có những yếu tố này, làn sóng các doanh nghiệp Trung Quốc đổ xô ra nước ngoài để thoát khỏi cuộc cạnh tranh giá cả trong nước có lẽ sẽ không dừng lại.