Bộ trưởng Nông Lâm Ngư nghiệp Shinjiro Koizumi (phải) tiếp nhận yêu cầu từ Thống đốc tỉnh Yamanashi, Kotaro Nagasaki, về chiến lược xuất khẩu trái cây nội địa tại Quốc hội vào chiều ngày 25 (Ảnh: Shinpei Okuhara).
Thống đốc tỉnh Yamanashi, Kotaro Nagasaki, ngày 25 đã tiết lộ với báo giới rằng Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp (MAFF) đang xem xét cấp phép (cho phép sản xuất) nho cao cấp "Shine Muscat" ở nước ngoài. Trong khi đó, tỉnh Yamanashi là vùng sản xuất chính của Shine Muscat và đang đặt mục tiêu mở rộng xuất khẩu sang các thị trường như Việt Nam, nhưng các cuộc đàm phán của chính phủ không tiến triển. Ông Nagasaki đã phản đối Bộ trưởng Nông Lâm Ngư nghiệp Shinjiro Koizumi cùng ngày, và Bộ trưởng Koizumi được cho là đã bày tỏ sự thông cảm, nói rằng "sẽ xem xét nhưng sẽ không bật đèn xanh".
"Khi mà chúng ta chưa thể xuất khẩu ra nước ngoài, việc cho phép sản xuất ở nước ngoài thì đang làm việc vì ai? Tôi mong muốn chính sách nông nghiệp phải ưu tiên các khu vực sản xuất của Nhật Bản." Ông Nagasaki đã gay gắt chỉ trích lập trường của Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp trong một cuộc họp báo khẩn cấp sau cuộc gặp với Bộ trưởng Koizumi tại Quốc hội. Shine Muscat, loại nho có thể ăn cả vỏ, đã được Viện Nghiên cứu Tổng hợp Công nghệ Công nghiệp Nông nghiệp và Thực phẩm (NARO), đơn vị chịu trách nhiệm phát triển giống cây trồng nông nghiệp, phát triển trong hơn 30 năm và được đăng ký giống vào năm 2006 (Heisei 18). Các nông dân ở Yamanashi, Nagano, Yamagata, Okayama và các tỉnh khác đang nỗ lực nâng cao giá trị thương hiệu, nhưng việc mở rộng ra nước ngoài vẫn bị đình trệ.
Ông Nagasaki cho biết lý do chính là do các điều kiện kiểm dịch xuất khẩu và thủ tục hải quan chưa được thiết lập. Ông kêu gọi: "Kiểm dịch thực vật là vấn đề giữa các quốc gia, nên không thể làm gì khác. Đặc biệt, tôi mong muốn vấn đề kiểm dịch thực vật với Việt Nam sớm được giải quyết." Ông cũng nói: "Người nông dân đã nỗ lực hết sức mình, và nếu các điều kiện xuất khẩu ra nước ngoài được thiết lập cho các vùng sản xuất, thì việc cấp phép sản xuất ở nước ngoài không phải là điều đáng sợ."
Theo Bộ, quốc gia đang xem xét cấp phép là New Zealand. Một công ty Nhật Bản đang nhắm đến việc sản xuất tại quốc gia này, và Bộ đã tiến hành xem xét từ đầu năm nay. Một quan chức phụ trách cho biết: "Khi thị trường Shine Muscat mở rộng, chúng ta cũng có thể hạn chế việc lưu thông các sản phẩm không chính hãng." Phí cấp phép (phí sử dụng) sẽ được dùng để phát triển giống mới, nhưng Bộ trưởng Koizumi đã nói với ông Nagasaki rằng: "Sẽ không tiến hành nếu không có sự đồng thuận từ các vùng sản xuất. Tôi hiểu rõ tầm quan trọng của việc xuất khẩu. Chúng tôi sẽ cố gắng hết sức." Qua đó, ông bày tỏ ý định xem xét lại kế hoạch.
Nho Shine Muscat cao cấp của tỉnh Yamanashi, chụp tại Quốc hội vào chiều ngày 26 (Ảnh: Shinpei Okuhara).
Trước vấn đề Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp đang xem xét cấp phép (cho phép sản xuất) nho cao cấp "Shine Muscat" ở New Zealand, Thống đốc tỉnh Yamanashi, Kotaro Nagasaki, vào ngày 26 đã gặp Chánh Văn phòng Nội các Yoshimasa Hayashi tại Quốc hội và yêu cầu ưu tiên thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm nội địa. Shine Muscat do Nhật Bản phát triển đã được xác nhận sản xuất ở Trung Quốc và Hàn Quốc và lưu hành tại Đông Nam Á, v.v. Ông Nagasaki kêu gọi đẩy nhanh đàm phán thúc đẩy xuất khẩu, nói rằng "mong muốn được đứng trên cùng một sân chơi."
"Tôi muốn mọi người hiểu được tâm tư của người sản xuất. Đây sẽ là báu vật của Nhật Bản." Ông Nagasaki phát biểu với báo giới tại Quốc hội sau cuộc gặp với ông Hayashi, quảng bá tiềm năng cao của trái cây Nhật Bản. Trong cuộc gặp, ông Hayashi được cho là đã bày tỏ sự thông cảm với yêu cầu của ông Nagasaki, nói rằng "hoàn toàn đúng như vậy." Tỉnh đã nỗ lực thúc đẩy xuất khẩu sang Việt Nam, một quốc gia tiêu thụ, nhưng vấn đề kiểm dịch thực vật do chính phủ quản lý đang là rào cản và chưa có tiến triển. Trong khi đó, tháng này, Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp đã thông báo cho tỉnh về việc xem xét cấp phép ở New Zealand, và ông Nagasaki đã bày tỏ sự phản đối của mình với Bộ trưởng Nông Lâm Ngư nghiệp Shinjiro Koizumi vào ngày 25. Bộ trưởng Koizumi cũng tuyên bố rõ ràng tại cuộc họp báo ngày 26 rằng "sẽ không tiến hành việc cấp phép ở nước ngoài nếu không có sự đồng thuận từ các vùng sản xuất," và bày tỏ ý định ủng hộ việc thúc đẩy xuất khẩu.
Liên quan đến Shine Muscat, trước khi Luật Giống cây trồng sửa đổi, hạn chế việc đưa giống đã đăng ký ra nước ngoài, có hiệu lực vào năm 2021 (Reiwa 3), cây giống đã bị rò rỉ ra nước ngoài, và việc sản xuất đã mở rộng ở Trung Quốc và Hàn Quốc. Bộ trưởng Koizumi nói rằng "việc cấp phép ở nước ngoài theo hợp đồng phù hợp là một phương tiện để khẳng định tính chính đáng của Shine Muscat Nhật Bản," nhấn mạnh ý nghĩa của nó. Việc cấp phép giống cây trồng ưu việt ra nước ngoài đã được đưa vào "Kế hoạch Cơ bản về Thực phẩm, Nông nghiệp, Nông thôn," một hướng dẫn trung hạn về chính sách nông nghiệp được Nội các thông qua vào tháng 4, và chỉ ra chính sách sẽ "tạo ra thu nhập mới." Tuy nhiên, ông Nagasaki đã bày tỏ nghi ngờ với báo giới: "Các nhà sản xuất 'nghệ nhân' đã tích lũy kỹ thuật cao để tạo ra sản phẩm. Ngay cả khi đưa sang New Zealand và hướng dẫn kỹ thuật tại đó, sản phẩm sẽ không giống như những gì nông dân Nhật Bản làm ra."