Chính quyền Trump đã đạt được thỏa thuận thương mại với Việt Nam, quốc gia có mức thâm hụt thương mại lớn thứ ba với Hoa Kỳ, sau Trung Quốc và Mexico. Theo đó, Việt Nam sẽ không áp thuế đối với hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ, trong khi Hoa Kỳ sẽ áp thuế 20% đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam. Trước đó, vào ngày 2/4, “Ngày Giải phóng”, ông Trump đã đưa ra mức thuế cao tới 46% đối với Việt Nam, nhưng tỷ lệ này đã được giảm đáng kể. Tuy nhiên, đối với hàng hóa trung chuyển nhập khẩu vào Hoa Kỳ qua Việt Nam từ nước thứ ba, mức thuế sẽ là 40%. Mục đích của chính quyền Trump khi áp mức thuế 40% nghiêm ngặt đối với hàng trung chuyển là gì, và mức thuế cuối cùng đối với Trung Quốc sẽ ra sao?
Thỏa thuận thương mại mà Hoa Kỳ đã ký với Việt Nam dường như nhằm mục đích răn đe Trung Quốc. Có những sản phẩm của Trung Quốc được nhập khẩu vào Hoa Kỳ qua Việt Nam để né tránh các rào cản thương mại, và chính quyền Trump được cho là đã áp mức thuế nghiêm ngặt 40% đối với hàng trung chuyển để bịt lỗ hổng này. Nếu mức thuế 40% tương tự này được phản ánh trong các thỏa thuận song phương trong tương lai, Trung Quốc có thể sẽ coi đây là một sự khiêu khích. Theo nghĩa đó, thỏa thuận thương mại Mỹ-Việt dường như đã làm gia tăng thêm căng thẳng Mỹ-Trung.
Ngoài ra, hiện tại, hàng hóa Trung Quốc đang chịu mức thuế khoảng 55%, dự kiến sẽ duy trì đến tháng 8. Tuy nhiên, có quan điểm cho rằng mức thuế 40% đối với hàng trung chuyển cho thấy rằng ngay cả khi thuế đối với Trung Quốc cuối cùng được giảm xuống, chúng khó có thể giảm dưới mức 40%.
Mặt khác, hàng trung chuyển bao gồm cả những sản phẩm bị coi là gian lận do chỉ đơn giản là thay nhãn mác, những sản phẩm mới được tạo ra thông qua những thay đổi đáng kể được thực hiện hợp pháp tại Việt Nam, và cả những sản phẩm trung gian. Nếu các sản phẩm có giá trị gia tăng sử dụng linh kiện từ nước thứ ba cũng bị coi là hàng trung chuyển, nhiều doanh nghiệp có thể bị ảnh hưởng. Theo nghĩa đó, việc Hoa Kỳ định nghĩa hàng trung chuyển như thế nào cũng là điều đáng chú ý.
Tổng thống Trump đã tuyên bố "đã đạt được thỏa thuận thuế quan với Việt Nam". Vào tháng 4, ông đã tuyên bố áp mức thuế "có đi có lại" là 46%, nhưng hai bên đã đạt được thỏa thuận giảm thuế đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam xuống "20%" đổi lại việc Việt Nam đưa thuế quan đối với tất cả hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ về "0".
Trong khi đó, mức thuế đối với hàng hóa trung chuyển tại Việt Nam sẽ là 40%, được xem là nhằm mục đích ngăn chặn việc xuất khẩu vòng tránh hàng Trung Quốc qua Việt Nam.
Hòa Kỳ và Việt Nam đã đạt được thỏa thuận thuế quan vào ngày 2. Nội dung là áp thuế 20% đối với tất cả hàng nhập khẩu từ Việt Nam, và Việt Nam sẽ miễn thuế đối với hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ.
Chính phủ Việt Nam đã đăng trên trang web chính thức vào ngày 2 rằng "đã đồng ý một khuôn khổ hiệp định thương mại song phương công bằng và cân bằng". Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Tô Lâm đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Trump, và cả hai bên đều hoan nghênh thỏa thuận.
Các quốc gia Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam, đã được chọn làm điểm đến để di dời nhà máy theo chiến lược "Trung Quốc + 1" nhằm giảm sự phụ thuộc vào đầu tư và sản xuất tại Trung Quốc. Những lợi thế bao gồm nguồn lao động dồi dào và chi phí nhân công thấp. Theo Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản (JETRO), có khoảng 2500 công ty Nhật Bản đang hoạt động tại Việt Nam, và các bên liên quan đã theo dõi sát sao diễn biến đàm phán thuế quan.
Mặc dù đã đạt được thỏa thuận, tình hình có thể thay đổi trở lại do ảnh hưởng của căng thẳng thương mại Mỹ-Trung trong tương lai. Ông Matsuo Tadanori, Chủ tịch công ty Tamagawa Seiki (trụ sở chính tại Nagano), công ty vừa hoàn thành nhà máy đầu tiên tại Đông Bắc Việt Nam vào tháng 3 năm nay, cho biết "Giống như bị ném vào cơn bão táp của đối đầu Mỹ-Trung, chúng tôi không còn cách nào khác ngoài việc thực hiện các biện pháp tốt nhất phù hợp với chính quyền Trump".
Công ty này sản xuất các cảm biến góc độ có độ chính xác cao cần thiết cho ô tô và các thiết bị khác, và cũng xuất khẩu sang Bắc Mỹ. Công ty đã đầu tư vào Việt Nam để đa dạng hóa cơ sở sản xuất, nhưng sau khi thuế quan có đi có lại được công bố, họ còn đưa cả Ấn Độ vào danh sách các điểm đến tiềm năng.
Theo thông báo của Việt Nam, ông Trump đã đánh giá cao việc phía Việt Nam dành quyền tiếp cận thị trường ưu đãi cho các sản phẩm của Hoa Kỳ, bao gồm cả ô tô. Ngược lại, ông Lâm đã mạnh mẽ yêu cầu dỡ bỏ các hạn chế xuất khẩu đối với các sản phẩm công nghệ cao. Tuy nhiên, không có chi tiết nào được đề cập.
Chính phủ Việt Nam đã nhanh chóng bước vào đàm phán và thể hiện thái độ tích cực ngay sau khi ông Trump công bố "thuế quan có đi có lại" vào tháng 4. Vào giữa tháng 6, các cuộc đàm phán cấp bộ trưởng đã diễn ra, và phía Mỹ đã cho biết "hoan nghênh các đề xuất của Việt Nam và những tiến triển hướng tới thỏa thuận cuối cùng".
Reuters - Ngày 3/7, Chính phủ Việt Nam đã hoan nghênh thỏa thuận thương mại đạt được với Hoa Kỳ, và cho biết các nhà đàm phán đang phối hợp với phía Mỹ để chính thức quyết định các điều khoản.
Tổng thống Mỹ Trump ngày 2/7 đã thông báo đã đạt được thỏa thuận thuế quan với Việt Nam sau nhiều tháng đàm phán. Theo đó, sẽ áp thuế 20% đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam và 40% đối với hàng chuyển tải từ nước thứ ba.
Bộ trưởng Tài chính Việt Nam Nguyễn Văn Thắng phát biểu tại phiên họp nội các ngày 3/7 rằng "Đây là một kết quả đàm phán quan trọng, mang lại hy vọng và kỳ vọng cho các doanh nghiệp", và cho biết Việt Nam sẽ tiếp tục mở rộng xuất khẩu và xây dựng quan hệ thương mại "hài hòa và bền vững" với các nước khác.
Việt Nam đã đạt được thỏa thuận thương mại bằng cách thể hiện sự phối hợp toàn diện với Tổng thống Mỹ Trump. Việt Nam đã triển khai một cuộc chiến tổng lực của cả quốc gia, bắt đầu đối thoại sớm, thúc đẩy đàm phán cấp bộ trưởng, và các nhà lãnh đạo doanh nghiệp cũng công bố "mua hàng Mỹ". Thậm chí còn có quan điểm cho rằng việc thúc đẩy kinh doanh của các công ty thuộc gia đình Trump tại Việt Nam đã tạo động lực thuận lợi.
Việc đặt nền móng đã bắt đầu từ tháng 3, khi Việt Nam công bố chính sách giảm thuế đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ và các nước khác. Vào ngày 4/4, sau khi mức thuế "có đi có lại" 46% được công bố, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Tô Lâm đã điện đàm với ông Trump và đề xuất mức thuế 0% cho cả hai bên, và được đánh giá là "rất hiệu quả".
Bắc Kinh, ngày 4/7 (AFP) - Trung Quốc đã đưa ra cảnh báo đối với thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và Việt Nam được Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố, nói rằng thỏa thuận đó "gây tổn hại lợi ích của nước thứ ba".
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho biết "Trung Quốc luôn khẳng định rằng tất cả các bên liên quan nên giải quyết các bất đồng kinh tế và thương mại thông qua đối thoại và tham vấn bình đẳng". Bà nhấn mạnh rằng "các cuộc đàm phán và thỏa thuận liên quan không nên nhắm vào hoặc làm tổn hại lợi ích của nước thứ ba".
Vào ngày 2/7, Tổng thống Trump đã tuyên bố trên mạng xã hội cá nhân về việc đạt được thỏa thuận thương mại với Việt Nam, và nói rằng sẽ áp thuế gấp đôi, tức 40%, đối với các sản phẩm đi qua Việt Nam - được gọi là "transshipping" - để tránh hàng rào thương mại khắc nghiệt hơn. Đây được xem là biện pháp chống xuất khẩu vòng tránh nhằm vào Trung Quốc.