Trong bối cảnh chiến dịch tranh cử bước vào giai đoạn cuối, thông tin sai lệch đang lan truyền mạnh mẽ trên mạng xã hội. Một ví dụ điển hình là bài đăng với nội dung "Chỉ du học sinh Trung Quốc được ưu đãi", trong đó nêu rõ rằng họ được nhận học bổng 142.500 yên/tháng, miễn toàn bộ học phí đại học quốc gia, được cấp vé máy bay và tổng cộng 10,48 triệu yên trong 4 năm không cần hoàn trả. Bài đăng này đã xuất hiện trên nhiều tài khoản và được hiển thị hơn 200.000 lượt. Xem tình hình từng địa phương: Osaka thì sao? Kyoto thế nào? Lãnh đạo các đảng đã vận động ở đâu và nói gì?

Bộ trưởng Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, Khoa học và Công nghệ lên tiếng bác bỏ

Bộ trưởng Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, Khoa học và Công nghệ Toshiko Abe đã bác bỏ rõ ràng, tuyên bố: "Chúng tôi đã thiết lập nhiều hệ thống hỗ trợ khác nhau để tiếp nhận sinh viên quốc tế xuất sắc, nhưng không có bất kỳ hình thức hỗ trợ ưu tiên nào cho một quốc tịch cụ thể."

Theo Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, Khoa học và Công nghệ, "Chương trình học bổng Chính phủ Nhật Bản dành cho sinh viên quốc tế" cung cấp cho sinh viên đại học học bổng 117.000 yên/tháng, miễn học phí và cung cấp cả vé máy bay về nước. Tuy nhiên, đối tượng chỉ là những sinh viên xuất sắc, và năm ngoái chỉ có 2,8% tổng số sinh viên quốc tế được chọn. Xét về quốc tịch của các sinh viên nhận học bổng này, Indonesia chiếm số lượng lớn nhất, tiếp theo là Việt Nam, Thái Lan và Trung Quốc.

Khi hỏi lý do đăng tải thông tin sai lệch qua tin nhắn trực tiếp, người đăng đã trả lời: "Để mọi người biết rộng rãi rằng những người Trung Quốc chống Nhật đang lợi dụng hệ thống của Nhật Bản." Trong khi đó, về căn cứ của nội dung bài đăng, họ trả lời: "Rất khó để đưa ra bằng chứng rõ ràng."

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải thích về tình hình thực tế của tin giả trong bầu cử và lý do thông tin sai lệch lan truyền, dựa trên cuộc phỏng vấn với ông Daisuke Furuta, Tổng biên tập Trung tâm Kiểm chứng Thông tin Nhật Bản (Japan FactCheck Center).

Kiểm chứng thông tin giả điển hình trong bầu cử

  • Một tin đồn điển hình lan truyền trong các cuộc bầu cử là "bỏ phiếu sớm có thể bị thao túng dễ dàng, như việc phiếu bầu bị tráo đổi hoặc tên bị sửa đổi."
    • Đây là một sai lầm rõ ràng. Hòm phiếu bỏ phiếu sớm được khóa và niêm phong cẩn thận. Khi kiểm phiếu, quá trình này diễn ra dưới sự giám sát của nhiều người, bao gồm cả các nhân chứng, và có những quy định nghiêm ngặt, thậm chí cấm nhân chứng cho tay vào túi.
  • Cũng có thông tin lan truyền rằng "việc sử dụng bút chì tại điểm bỏ phiếu là để sửa đổi phiếu bầu của ai đó. Hãy mang bút bi theo để tránh bị sửa đổi."
    • Điều này cũng không đúng sự thật. Việc sử dụng bút chì là do phiếu bầu là loại giấy đặc biệt, nếu dùng bút bi có thể khó viết hoặc bị lem. Hơn nữa, bút chì cũng dễ tẩy xóa nếu có ai đó vẽ bậy lên bàn tại điểm bỏ phiếu. Bạn cũng có thể dùng bút bi để điền. Tại điểm kiểm phiếu có rất nhiều người giám sát, việc ai đó viết lại nội dung phiếu bầu là điều thực tế không thể xảy ra.