Trung Quốc kêu gọi đoàn kết chống thuế quan Mỹ
Bắc Kinh – Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã kết thúc chuyến thăm chính thức đến Việt Nam, Malaysia và Campuchia vào ngày 18. Với bối cảnh chính quyền Trump đang gia tăng áp lực đối với Trung Quốc bằng thuế quan bổ sung, ông Tập đã kêu gọi các nước cùng nhau chống lại những hành động “bắt nạt đơn phương”. Ông Tập nhấn mạnh việc bảo vệ chế độ thương mại đa phương, nhằm thể hiện Trung Quốc không bị cô lập trên trường quốc tế. Tuy nhiên, các nước ASEAN dường như đang tìm cách cân bằng giữa Mỹ và Trung Quốc.
“Chúng ta nên phản đối mọi hành động bắt nạt đơn phương và thực hiện chủ nghĩa đa phương thực sự”. Ông Tập nhấn mạnh điều này trong cuộc hội đàm với Thủ tướng Hun Manet tại Phnom Penh, Campuchia vào tối ngày 17. Mặc dù không nêu đích danh, nhưng thái độ đối đầu với Mỹ của ông Tập rất rõ ràng. Theo phía Trung Quốc, Thủ tướng Hun Manet đã ca ngợi: “Trong bối cảnh chủ nghĩa đơn phương gây ra sự bất ổn cho tình hình thế giới và làm chao đảo hệ thống thương mại đa phương, Trung Quốc đang đóng vai trò dẫn dắt, mang lại sự ổn định quý báu cho thế giới”.
Ông Tập đã chọn ba nước Đông Nam Á làm điểm đến cho chuyến công du nước ngoài đầu tiên trong năm nay. Malaysia là Chủ tịch ASEAN năm nay, và có vẻ như Trung Quốc đang tìm cách mở rộng sự ủng hộ chống lại chính sách thuế quan cao của chính quyền Trump. Các nước ASEAN cần đầu tư và hỗ trợ kinh tế, và ông Tập đã chứng kiến lễ ký kết các văn bản hợp tác song phương về trí tuệ nhân tạo (AI) và các lĩnh vực khác tại cả ba nước.
ASEAN cũng tỏ ra cảnh giác
Một nguồn tin về quan hệ Trung-Nhật cho biết: “Cuối cùng, vấn đề thuế quan trả đũa giữa Mỹ và Trung Quốc cần được giải quyết thông qua đàm phán trực tiếp giữa hai nước”. Nguồn tin này nhận định: “Hiện nay, Trung Quốc đang tiếp cận các nước thứ ba để củng cố vị thế của mình và có được lợi thế trong các cuộc đàm phán sắp tới”.
Trung Quốc, đang phải đối mặt với việc giảm mạnh xuất khẩu sang Mỹ do bị áp thuế bổ sung trên 100%, cần tìm kiếm thị trường xuất khẩu khác. Năm ngoái, kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc sang ASEAN đạt 586,5 tỷ USD (khoảng 85 nghìn tỷ Yên), vượt xa con số 524,6 tỷ USD xuất khẩu sang Mỹ.
Tuy nhiên, các nước ASEAN cũng tỏ ra cảnh giác trước các cuộc đàm phán sắp tới với Mỹ. Báo Tinh Đảo Nhật Báo (phiên bản điện tử) của Hồng Kông chỉ ra rằng tuyên bố chung được công bố sau cuộc hội đàm giữa lãnh đạo Trung Quốc và Việt Nam có giọng điệu “khá ôn hòa” về vấn đề chiến tranh thương mại. Báo này phân tích: “Việt Nam, bị kẹp giữa Trung Quốc và Mỹ, đang tránh việc ủng hộ một bên”.
Trung Quốc sẽ tiếp tục tập trung vào “ngoại giao lân cận” trong bối cảnh cạnh tranh với Mỹ. Ngày 18, Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố sẽ tổ chức cuộc tham vấn giữa các bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng Trung Quốc – Indonesia (2+2) tại Bắc Kinh vào ngày 21. Dự kiến, vào tháng 5, ông Tập sẽ tham dự cuộc duyệt binh quân sự ở Moscow theo lời mời của Tổng thống Putin của Nga.