Tham vọng hàng không của Trung Quốc: Thách thức cường quốc phương Tây

Trung Quốc đã thành công trong việc sánh vai, thậm chí vượt qua các công nghệ công nghiệp của phương Tây trong lĩnh vực ô tô và đường sắt. Tuy nhiên, trong lĩnh vực hàng không, nước này vẫn còn bị tụt lại rất xa.

Thực tế này càng được nhấn mạnh khi gần đây có thông tin một số hãng hàng không Trung Quốc đang có kế hoạch đặt hàng tổng cộng khoảng 1.000 máy bay chở khách mới từ Boeing và Airbus.

COMAC và những hạn chế ban đầu

Kể từ khi thành lập vào năm 2008, Công ty Máy bay Thương mại Trung Quốc (COMAC) đã giao chưa đến 200 máy bay. Hầu hết các máy bay này chỉ được giao cho các hãng hàng không nội địa thuộc sở hữu nhà nước.

Trung Quốc đã đổ hàng tỷ USD và nhiều năm nỗ lực để giảm sự phụ thuộc vào hai nhà sản xuất máy bay lớn của phương Tây, nhưng kết quả vẫn còn hạn chế. Hiện tại, COMAC đặt mục tiêu giao khoảng 75 máy bay trong năm nay, nhưng có thể không đạt được.

Ông Eric Zhu, nhà phân tích hàng không và quốc phòng châu Á tại Bloomberg Intelligence (BI), nhận định rằng "việc Boeing hoặc Airbus nhận thêm các đơn đặt hàng máy bay thân hẹp (một lối đi) sẽ giáng đòn vào tham vọng của COMAC".

C919: Nỗ lực cạnh tranh và rào cản quốc tế

Máy bay C919 của COMAC có sức chứa 158-192 ghế, được phát triển với mục đích cạnh tranh với Airbus A320neo và Boeing 737 MAX. Tuy nhiên, việc bán hàng bên ngoài Trung Quốc đang gặp khó khăn. Lý do chính là vì nó chưa nhận được chứng nhận đủ điều kiện bay từ các cơ quan hàng không lớn ngoài Trung Quốc.

Phụ thuộc linh kiện nước ngoài và căng thẳng thương mại

Ngoài ra, do C919 phụ thuộc nhiều vào các linh kiện của phương Tây, bao gồm cả linh kiện do Mỹ sản xuất, COMAC có trụ sở tại Thượng Hải cũng phải đối mặt với cuộc chiến thuế quan trả đũa giữa Mỹ và Trung Quốc. Chính quyền Tổng thống Trump đã tăng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc lên tới 145%, nhưng sau đó hai nước đã đạt được thỏa thuận ngừng chiến thương mại.

Trong quá khứ, chính phủ Mỹ từng hạn chế xuất khẩu một số linh kiện quan trọng, đặc biệt là động cơ phản lực, sang Trung Quốc, điều này đã ảnh hưởng đến nỗ lực mở rộng sản xuất của COMAC. Máy bay thân hẹp C919 chủ yếu sử dụng các phiên bản tùy chỉnh của các linh kiện do các công ty khác sản xuất, chẳng hạn như động cơ của CFM International – một liên doanh giữa Pháp và Mỹ.